Leczenie chrapania - czy bezdech senny jest groźny?

Czy bezdech senny może być groźny? Jakie choroby może powodować?

zespół Centrum Medycznego MML

Samo chrapanie nie jest chorobą, a jedynie symptomem utrudnionego przepływu powietrza przez gardło. Jest to wprawdzie uciążliwa przypadłość, jednakże jeśli bywa sporadyczna nie zagraża zdrowiu. Niebezpieczne problemy zaczynają się, gdy chrapanie pojawia się ciągle i występuje wraz z tzw bezdechem sennym, czyli całkowitym brakiem przepływu powietrza przez krtań.

Czym jest bezdech?

Pełna nazwa tego schorzenia brzmi Zespół obturacyjnego bezdechu sennego, w skrócie OBS. Jest to choroba zaliczona do zaburzeń snu. Zgodnie z definicją opracowaną przez American Academy of Sleep Medicine, bezdech senny jest chorobą charakteryzującą się wielokrotnymi, powtarzającymi się epizodami zatrzymania lub znacznego ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe na poziomie gardła, przy wzmożonej pracy mięśni oddechowych. Inaczej mówiąc, polega on na nagłym zatrzymaniu oddechu i gwałtownym jego wznowieniu.

Wyróżniamy trzy podtypy bezdechu sennego:

  • Typ obturacyjny – jego przyczyną jest wiotkość tkanek gardła i zapadanie się jego światła podczas snu. Ta przypadłość powoduje czasową niedrożność dróg oddechowych, po której następuje nagłe wybudzenie wraz z głośnym chrząknięciem i odblokowaniem gardła.
  • Typ centralny – ten typ bezdechu spowodowany jest zaburzeniami reakcji ośrodkowego układu nerwowego na niedotlenienie. W jego przypadku, mózg czasowo nie wysyła sygnałów przeznaczonych dla mięśni oddechowych,
  • Typ mieszany – łączy on objawy typu obturacyjnego i centralnego.

Wyróżniamy również 3 stopnie zaawansowania bezdechu :

  • stopień łagodny, któremu towarzyszy zasypianie podczas czytania lub oglądania telewizji. Badanie polisomnograficzne wykazuje przy nim od 5 do 15 bezdechów na godzinę.
  • stopień umiarkowany, w którego przypadku u chorych można zaobserwować zasypianie podczas spotkań oraz czynności wymagających zwiększonej uwagi. Badanie wykazuje pojawianie się od 15 do 30 bezdechów na godzinę.
  • stopień ciężki, przy którym u chorych następuje zasypianie w czasie rozmowy, jedzenia posiłku, a nawet w czasie podnoszenia łyżki do ust, a także prowadzenia samochodu. W polisomnografii daje on odczyt świadczący o pojawianiu się powyżej 30 bezdechów na godzinę.

Jak objawia się bezdech?

Bezdechom może towarzyszyć pocenie się, a nawet sinienie na skutek niedotlenienia. Dowiedziono także, że u osób chrapiących, zamiast spowolnienia pracy serca podczas snu, dochodzi do przyspieszenia tętna i wzrostu ciśnienia krwi. Chory na bezdech bardzo często wybudza się z powodu braku tlenu i nagle łapczywie zaczyna wciągać powietrze ustami. Sen nie jest wtedy regenerujący i nie pozwala na wypoczynek, ponieważ do płuc nie dociera potrzebna ilość powietrza, co rzutuje na niedotlenienie krwi, a w konsekwencji na niedotlenienie i całego organizmu.

Pojawiającym się bezdechom sennym towarzyszą w nocy objawy takie jak:

  • głośne chrapanie z występującymi przerwami w przepływie powietrza,
  • niespokojny sen z licznymi wybudzeniami w trakcie nocy,
  • uczucie dławienia się podczas snu,
  • suchość pojawiająca się w jamie ustnej,
  • częste wybudzenia związane z wizytami w toalecie i oddawaniem moczu.

Objawy bezdechu sennego można również zaobserwować w ciągu dnia. Świadczą o nim:

  • ciągłe uczucie zmęczenia i niewyspania, pomimo pozornie przespanej nocy,
  • poranne bóle głowy,
  • pojawiające się kłopoty z pamięcią i koncentracją,
  • zasypianie w czasie oglądania telewizji, spotkań, prowadzenia samochodu,
  • zaburzenia nastroju do depresji włącznie.

bezdechsenny a problemy z sercem

Powody bezdechu sennego

Na zespół obturacyjnego bezdechu sennego najczęściej cierpią osoby ze skrzywioną przegrodą nosową, wydłużonym podniebieniem miękkim, powiększonymi migdałkami, przerośniętym języczkiem lub innymi nieprawidłowościami w budowie dróg oddechowych. Najczęściej przyczynami powstawania bezdechu są:

  • przerośnięta po infekcjach tkanka,
  • nieprawidłowa budowa żuchwy,
  • zbyt wiotkie mięśnie podniebienia,
  • polipy,
  • otyłość,
  • alkohol,
  • jedzenie przed snem,
  • palenie,
  • krótka, gruba szyja – istnieje zależność między obwodem szyi a prawdopodobieństwem OBS.

Choroby, które powoduje bezdech senny

Bezdech senny, to choroba niebezpieczna i stanowiąca przyczynę wielu problemów ze zdrowiem. Ponieważ bezdechy prowadzą do niedotlenienia organizmu, następstwem ich bywa tak zwana senność dzienna. Te osoby budzą się zmęczone, łatwo się męczą w ciągu dnia, a procesy myślowe nie przebiegają u nich sprawnie. Osoby cierpiące na OBS, również częściej powodują wypadki w pracy oraz gorzej prowadzą samochód. Zdarza im się także zasypianie w czasie jazdy, a w związku z tym powodują one niebezpieczne wypadki drogowe. Dlatego Unia Europejska obliguje kierowców zawodowych do przeprowadzenia obowiązkowego badania na bezdech senny.

Osoby cierpiące na OBPS często są otyłe lub zmagają się z nadwagą. Udowodniony też został związek przyczynowy między chrapaniem a występowaniem cukrzycy typu 2.

Bezdech senny i choroby kardiologiczne

Bezdechy senne sprzyjają też powstawaniu nadciśnienia tętniczego, które jest oporne na leczenie preparatami obniżającymi ciśnienie krwi i które prowadzi do szybszej miażdżycy, niewydolności mięśnia sercowego i krążenia, zawału serca i udaru mózgu. U chorych na bezdech, często rozwija się choroba niedokrwienna serca, dlatego też nie powinny one lekceważyć bólu za mostkiem i łatwego męczenia się. Cierpią one także na inne problemy kardiologiczne, takie jak zaburzenia rytmu serca, które mogą objawiać się u nich zwolnieniem czynności serca lub kołataniem i prowadzić do zasłabnięcia czy utraty przytomności. Z fińskich danych wynika, że ryzyko śmierci na skutek zawału serca lub udaru mózgu w grupie osób regularnie chrapiących jest 3,5 razy większe niż u tych, którzy chrapią rzadko lub wcale. Osoby cierpiące na bezdech senny mają zawały serca trzy razy częściej nad ranem niż o innych porach doby.