Chrapanie, to nieprzyjemna przypadłość. Powszechnie mówi się, że skłonność do niego wzrasta wraz z wiekiem. Jednakże, chrapią nie tylko ludzie starsi. Zaburzenie to, dotyka ludzi w różnych okresach życia, począwszy od dzieci przedszkolnych, poprzez ludzi młodych, aż do wiekowych. Warto jest zdawać sobie sprawę, jak głośny jest dźwięk chrapania. Mieści się on bowiem w przedziale 70–80 dB, a jego częstotliwość dochodzi do 10 000 Hz. Nic więc dziwnego, że wiele osób zaczyna się zastanawiać, czy choć w młodości ominęła ich ta uciążliwa dysfunkcja, to czy nie zagraża im ona w starszym wieku.
Wiek a chrapanie
Statystyki podają, iż chrapie aż 2 mld ludzi na świecie. W naszym kraju, problem dotyczy średnio około 45 proc. populacji w średnim wieku, czyli około 18 mln ludzi. Generalnie znacznie częściej chrapią mężczyźni, według lekarzy jest to 60 proc. mężczyzn i 40 proc. kobiet. Jak się okazuje, tendencja do chrapania nasila się wraz z wiekiem: przed 30 rokiem życia chrapie średnio co czwarty mężczyzna i co dwudziesta kobieta, podczas gdy w wieku 60 lat z problem ten dotyczy już 60 proc mężczyzn i 40 proc. Kobiet.
Młode kobiety chrapią rzadko, bo przed tą nieprzyjemną przypadłością chroni je progesteron. Ma on silnie pobudzające działanie na mięśnie gardła i dzięki temu zapobiega ich wiotczeniu. Kobiety zwykle zaczynają chrapać dopiero po menopauzie, gdy przybierają na wadze, mężczyźni natomiast chrapią już nawet od 25 roku życia. Łączy się to m.in. z budową i ilością tkanki mięśniowej.
Czy chrapią tylko ludzie w podeszłym wieku?
Uważa się, że najczęściej chrapią osoby w wieku podeszłym. Rzeczywiście, chrapanie dotyka ich częściej – ale nie są jedynymi narażonymi na tę przypadłość. Na chrapanie i bezdechy coraz częściej uskarżają się młodzi ludzie. Statystycznie, chrapanie dotyczy nawet do 25 proc. osób w wieku 18-24 lat.
Co więcej, tendencja do chrapania może pojawić się także u młodych kobiet w okresie ciąży. Wynika to prawdopodobnie z fizjologicznego zwężenia dróg oddechowych, jakie ma miejsce w tym czasie. Może doskwierać ono szczególnie w trzecim trymestrze. Ponadto, w czasie ciąży estrogen może wpłynąć na obrzęk śluzówki nosa oraz gardła.
Jak się okazuje, chrapanie dotyczy nawet dzieci. Według badań przeprowadzonych przez Fundację Zdrowy Sen, chrapie regularnie około 6-8 proc. dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Zdaniem lekarzy, w naszym kraju ok. 20 tys. uczniów pierwszej klasy cierpi na zaburzenia oddychania podczas snu. Jednakże, w wieku dziecięcym chrapanie wynika z innych przyczyn niż u osób dorosłych i w większości przypadków dotyczy przerostu migdałków podniebiennych lub tzw. „trzeciego migdałka”.
Ponadto, istnieją schorzenia, które ewidentnie powodują chrapanie niezależnie od wieku. Należą do nich: skrzywiona przegroda nosowa, wydłużone podniebienie miękkie, powiększone migdałki, przerośnięty języczek, przerośnięta po infekcjach tkanka, nieprawidłowa budowa żuchwy, zbyt wiotkie mięśnie podniebienia, polipy oraz otyłość.
Wzrost chrapania wraz z wiekiem u kobiet
Statystycznie, na dziesięciu panów w wieku 40-45 lat chrapie od jednej do dwóch pań. Jednak warto wiedzieć, że w późniejszym wieku chrapanie może dotyczyć większej liczby kobiet. Wynika to z pewnych uwarunkowań związanych z wchodzeniem w okres klimakterium i przemian hormonalnych, tkanki stają się bardziej wiotkie, są luźniejsze, przez co struktury gardła są bardziej podatne na wprowadzenie w stan wibracji. W przypadku kobiet po menopauzie, korzystne, jako leczenie chrapania, okazuje się stosowanie hormonalnej terapii zastępczej.
Czemu wraz z wiekiem bardziej chrapiemy?
Chrapanie dotyczy ponad połowy populacji dorosłych i z biegiem czasu zaczęło być traktowane jako „normalne” zachowanie dotyczące osób w określonym wieku. Jednak należy wiedzieć, iż nieprawdą jest, że każdy w starszym wieku chrapie. Dotyczy to tylko tych osób, które wcześniej miały węższe drogi oddechowe spowodowane jakimś niewielkim schorzeniem, bądź wadą anatomiczną w nosie lub gardle.
Nie wszyscy zapewne zdają sobie sprawę, że wraz z upływem lat tkanki stają coraz bardziej wiotkie. Dlatego też, w starszym wieku, łatwiej dochodzi do zwężenia dróg oddechowych i ujawnienia się dysfunkcji, które w wieku młodszym nie były zauważalne. Proces ten nasilony jest przez obniżanie napięcia tkanek w czasie snu, ponieważ z wiekiem nasze mięśnie tracą elastyczność i ma to wyraźny wpływ na nasilenie drgań podniebienia miękkiego wywołanych przemieszczającym się powietrzem, potęgując tym samym nieprzyjemne odgłosy w czasie snu. Chrapanie pogłębione jest także u ludzi z dużą nadwagą, która jednak częściej przytrafia się w starszym wieku.